Nhịp điệu Một lần nữa xin các bạn lưu ý là chúng ta đang đơn giản hoá việc tiếp cận âm nhạc nói chung và guitar nói riêng. Tất cả các ví dụ là dùng để tham khảo. Chúng ta hay nói đàn bài này bằng điệu Rumba, đàn bài kia theo điệu Bolero.. Và trong rất nhiều tài liệu hướng dẫn chúng ta đệm theo các nhịp điệu như Slow, Chachacha, Rumba.. Tài liệu khác lại sử dụng từ tiết điệu. Có lẽ chúng ta không nên đi sâu vào phân tích thế nào là tiết tấu, thế nào là nhịp điệu, thế nào là tiết điệu, gọi thế nào là đúng, thế nào là sai... Có lẽ các bạn sẽ dễ tẩu hoả nhập ma nếu đọc những lý luận, phân tích chi tiết về vấn đề này. Cứ đơn giản tìm hiểu nên đàn bản nhạc này theo điệu nào thôi. Bạn sẽ thấy rằng các bản nhạc thông thường chơi theo các nhịp 2/4, 3/4 và 4/4. Số trên cùng (tử số) cho ta biết có bao nhiêu phách trong một khuông hay ô nhịp, nôm na là bao nhiêu nhịp trong một ô nhịp. Số bên dưới (mẫu số) cho ta biết loại nốt nào được tính là một phách, hay mỗi nhip dài bao lâu, lưu ý ở đây đơn vị chính là nốt tròn, lấy nốt tròn làm đơn vị và mang ra chia 2, 4, 8 sẽ thấy 1 tròn = 2 trắng = 4 đen = 8 móc đơn. Số 4 có nghĩa là nốt đen, và 8 là nốt móc đơn... Nếu mỗi nhịp bạn nhịp chân một lần thì: Tử số càng lớn thì bạn nhịp chân càng nhiều cho mỗi ô nhịp, mẫu số càng lớn thì khoảng cách giữa các lần bạn nhịp chân càng nhanh. Giả sử một nốt đen dài 1 giây(đây chỉ là ví dụ cho dễ hiểu) thì 2/4 có nghĩa là mỗi ô nhịp sẽ lâu 2 giây và bạn sẽ nhịp chân 2 lần( có thể là gồm 2 nốt đen hay 2 nốt móc đen và một nốt đen chẳng hạn), 3/4 có nghĩa là mỗi ô nhịp sẽ lâu 3 giây...Nếu thay đổi mẫu số, ta thay đổi thời gian của mỗi nhịp, 2/2 có nghĩa là mỗi nhịp có giá trị bằng 1 nốt trắng, tức là bằng 2 giây, tức là bây giờ mỗi ô nhịp sẽ lâu bằng 2 nhịp x 2 giây = 4 giây và bạn cũng nhịp chân 2 lần nhưng khoảng cách giữa hai lần nhịp sẽ lâu hơn (gấp đôi). Tóm lại: 2/4 thì mỗi ô nhịp bạn sẽ nhịp chân 2 lần, 3/4 bạn sẽ nhịp chân 3 lần và 4/4 bạn sẽ nhịp chân 4 lần. Có thể phân loại các điệu bằng nhiều cách. Bạn cũng có thể đơn giản phân ra 2 loại: chẵn và lẻ. Trong những phần trước, khi phân tích chúng ta tạm thời không đề cập đến nhịp điệu. Giờ đây, chúng ta có thể tạm chia ra những trường hợp: Bạn có sẵn bản nhạc với đầy đủ nốt nhạc, hợp âm và điệu nhạc. Bạn có bản nhạc có nốt nhạc, hợp âm nhưng không có điệu nhạc. Bạn có bản nhạc chỉ có các nốt nhạc, không có hợp âm và điệu nhạc. Bạn chỉ có lời bài hát. Bạn chưa hề biết bài hát trước đây và đệm cho người khác hát. Người hát biết giọng của mình. Bạn chưa hề biết bài hát trước đây và đệm cho người khác hát. Người hát không biết giọng của mình. Nhiệm vụ của chúng ta là tìm ra các hợp âm và đàn đúng nhịp điệu của bài hát (tương đối). Trường hợp 1: Coi như bạn chỉ còn việc theo các mẫu về điệu nhạc, theo đúng hợp âm mà đệm hát mà thôi. Trường hợp 2 và 3: Về hợp âm thì bạn tham khảo thêm ở mục hợp âm. Việc tiếp theo là chúng ta phải tìm ra nhịp điệu cho bản nhạc một cách tương đối dựa vào bản nhạc sẵn có. Trường hợp 4: Đây là trường hợp hay gặp, bạn nghe qua một bản nhạc, thích và tìm cách ghi lại. Có thể bạn bè sẽ ghi hộ bạn, có thể bạn tìm thấy trong thư viện lời bài hát, có thể bạn tạm dừng nhiều lần máy CD, Video... để chép lời bài hát. Nói chung, trường hợp này thường là bạn một là biết rõ điệu của bản nhạc và chỉ muốn tìm hợp âm để đệm hát. Hai là bạn chỉ nghe "quen quen" điệu nhạc, bạn cần tìm ra cả hợp âm và điệu nhạc thích hợp. Về hợp âm thì cũng như trước, còn về điệu nhạc, bạn phải tìm điệu nhạc khi không có bản nhạc. Trường hợp 5 và 6: Bạn phải dò hợp âm và tìm điệu nhạc khi không có bản nhạc. Tìm điệu dựa vào bản nhạc: Nếu bạn chưa từng nghe bản nhạc này thì việc đầu tiên bạn phải làm là tập đàn theo đúng từng nốt nhạc, đúng trường độ của từng nốt nhạc. Mục đích là để bạn quen với giai điệu, vì dẫu có bản nhạc mà chưa hề nghe bao giờ thì có lẽ không thể có phương pháp nào khả dĩ có thể tìm ra điệu nhạc cả. Việc tìm ra điệu nhạc chủ yếu dựa vào nhịp. Nếu là nhịp 3, ví dụ bạn thấy nhịp của bản nhạc là 3/4 thì gần như bạn có thể đệm bài này theo dòng điệu Waltz (Valse). Cứ thử với các nhịp nhanh hay chậm khác nhau để tìm ra điệu thích hợp nhất Valse, Boston... Nếu là nhịp 2, đa phần bạn chỉ cần thử với Fox hoặc Tango, nếu tiết tấu nhanh và có dạng như hành khúc thì thì bạn thử với Fox nếu không thử với Tango. Nhịp 4 thì rất đa dạng. Với các bản nhạc Việt Nam thông thường, bạn nên thử với Slow và Rumba,Bolero. Chúng ta sẽ xét kỹ hơn trong phần áp dụng. Tìm điệu khi không có bản nhạc: Có hai yếu tố cơ bản bạn cần nắm rõ: Thông thường với các bài nhạc Việt Nam thì mỗi ô nhịp dùng một hợp âm, tử số trong số nhịp cho ta biết có bao nhiêu nhịp trong một ô nhịp. Mục tiêu của chúng ta ở đây là tìm ra nhịp, rồi từ đó dò tìm điệu của bản nhạc. Tạm coi như chỉ có 3 nhịp chính 2/4, 3/4 và 4/4. Dựa vào hai yếu tố vừa nói chúng ta sẽ thử tìm xem nhịp của bản nhạc. Như bạn biết, nếu trong một ô nhịp ta nhịp chân 2 lần có nghĩa là nhịp của bản nhạc là 2/4, nếu ta nhịp chân 3 lần thì nhịp của bản nhạc là 3/4 và nếu ta nhịp chân 4 lần thì nhịp của bản nhạc là 4/4. Làm sao chỉ nghe mà biết được bản nhạc vừa hết một ô nhịp? Chính là dựa vào yếu tố đầu tiên. Mỗi khi bạn "cảm thấy" cần phải chuyển hợp âm thì đó là lúc bắt đầu một ô nhịp. Hơn nữa cần lưu ý đến phách mạnh nhẹ, nôm na là nhịp mạnh, nhẹ. Ở đây cần một chút kinh nghiệm, một chút quen thuộc với các nốt trong một hợp âm. Tuy nhiên qua thời gian, chắc chắn bạn sẽ làm được. Khi đã biết nhịp, áp dụng như trên để tìm điệu cho bản nhạc.
Các điệu thông dụng Một số điệu thông dụng để bạn tham khảo, xin lưu ý đừng quá máy móc khi áp dụng, những video tham khảo chỉ để bạn dễ hình dung, có rất nhiều cách khác nhau. Ví dụ như phần trước với nhịp 4 ta sẽ thử điệu Slow, tuy nhiên như bạn thấy dưới đây, Slow cũng áp dụng cho nhịp 2/4 Những tab bên dưới chỉ có tính cách tham khảo. Slow: Chậm, dìu dặt, êm ái. Có thể áp dụng cho nhịp 2/4 và 4/4. E-----0-------0-------0-------0--- B-----1-------1-------1-------1--- G-----2-------2-------2-------2--- D-----2-------2-------2-------2--- A-----0-------0-------0-------0--- E--- -------------------------------- Blue: Chậm, buông lơi. Gần giống Slow. Áp dụng cho nhịp 4/4 E--------0-----------0-------|--------------------------- B--------3-----------3-------|--------1-----------1------ G-----1-----1-----1-----1--|--------2-----------2------ D--2-----------2-------------|-----2-----2-----2-----2--- A-----------------------------|--0-----------0------------ E-----------------------------|--------------------------- Slow Rock: Chậm, gần như Slow nhưng chơi theo khuynh hướng nhịp lẻ 6/8, 12/8. E-----------0--------|-----------1--------|-----------1--------| B--------1-----1-----|--------3-----3-----|--------0-----0-----| G-----0-----------0--|-----2-----------2--|-----0-----------0--| D--------------------|--0-----------------|-----------------------| A--3-----------------|--------------------|-----------------------| E--------------------|--------------------|--3--------------------| Valse: Nhanh, linh hoạt. Nhip 3/4 điển hình. E-------------0-------0----- B-------------1-------1----- G-------------2-------2----- D----------- ----------------- A-----0---------------------- E------------------------- --- Boston: Chậm rãi, nhịp 3/4, giống như Valse nhưng có thêm một nốt lấy đà ở phần yếu của mỗi phách. E------------------0-------0--------- B------------------1-------1--------- G-------------2-------2-------2----- D-------------------------------------- A-----0----------------------------0-- E-------------------------------------- Slow Fox: Giống Slow nhưng linh hoạt hơn. Nhịp 2/2. E-----0-------0--------------- B-----1-------1--------------- G-----2-------2--------------- D-----2-------2--------------- A-----0-------0--------------- E--- --------------------------- Fox: Nhanh, nhịp 2/4. E-----------0-------0--------- B-----------1-------1-------- G-----------2-------2------- D-----2---------------------- A---------------0------------ E--- ------------------------- Fox trot: Nhanh và nhịp nhàng hơn Fox, nhịp 2/4 March: Gần như Fox nhưng Rắn rỏi, nặng nề, nhịp 2/4 E-------------0---------------0--- B-------------1---------------1---- G-------------0---------------0--- D-------------2---------------2---- A-----3---------------3------------ E----------------------------------- Swing: Cũng thuộc họ Fox, dồn dập hơn Fox trot, nhịp 4/4 Boogie Wooogie: Giống Swing nhưng có phần bè trầm, nhịp 4/4 Tango: Thanh lịch và có nhiều biến thể, nhịp 2/4 E---------0-------0-----0--------0-- B---------1-------1-----1--------1-- G---------2-------2-----2-------2--- D------------------------------------- A-----------------------------0------- E-------------------------------------- Rumba: Có rất nhiều loại như Rumba Lente, Rumba Melodie...đa số là nhịp 4/4 E----------0-----0----0------0-----0------------------- B----------1-----1----1------1-----1------------------- G----------2-----2----2------2-----2------------------- D---------------------------------2---- ------------------- A-----0-------------------------------------0----------- E--------------------------0----------------------------- Bolero: Tương đồng với Rumba, nhịp 4/4 E----------0-----------0--------------0-----------0------- B----------1-----------1--------------1-----------1------- G----------2-----------2-------- ------2----------2------- D------------------------------2------------------- ---------- A-----0--------------------------------------------------- E-- - -----------------------------------------0------------- Chachacha: Cũng thuộc dòng Rum ba, nhanh sôi nổi, nhịp 4/4
Áp dụng tìm nhịp điệu Để đơn giản, chúng ta chỉ xét trường hợp tìm nhịp khi không có bản nhạc. Chúng ta sẽ thử với một giai điệu quen thuộc Romeo & Juliette. Đừng bận tâm đến lời, cứ tạm coi như lời bài hát sẽ là: la-lá-la-là-là-la-là-lá ... Nào, bạn hãy thử nghe xem, có phải những nốt high-light sau cần chuyển hợp âm không? Vừa lưu ý tới việc chuyển hợp âm, vừa lắng nghe phách mạnh, phách nhẹ. la-lá-la-là-là-la-là-lá-lá-la-là-la Xin lưu ý đến nhịp chân, không phải mỗi nốt là một nhịp chân, khoảng cách giữa hai nốt highlight là 3 nhịp chân. Từ đó bạn sẽ đoán nhịp của bản nhạc này là 3/4 Hãy nghe đi, nghe lại phần này trước khi chúng ta tiếp tục. Chúc bạn một ngày vui vẻ. [flash]http/www.youtube.com/v/dHyR4ZzA2R0&hl=en&fs=1"[/flash]
Chúng ta tiếp tục tìm nhịp khi không có bản nhạc. Bây giờ là Hạ Trắng của Trịnh Công Sơn. Nào, bạn hãy thử nghe xem, có phải những nốt high-light sau cần chuyển hợp âm không? Vừa lưu ý tới việc chuyển hợp âm, vừa lắng nghe phách mạnh, phách nhẹ. Chúng tôi muốn bạn lưu ý đên cả 2: Phách và chuyển hợp âm. Lý do là không phải bài nào cũng dễ phân biệt phách mạnh, nhẹ. Và không phải bài nào cũng dễ phân biệt lúc nào là chuyển hợp âm. Gọi nắng, trên vai em gầy đường xa áo bay Xin lưu ý đến nhịp chân, không phải mỗi nốt là một nhịp chân, khoảng cách giữa hai nốt highlight là 4 nhịp chân. Từ đó bạn sẽ đoán nhịp của bản nhạc này là 4/4 Hãy yên tâm, trong thực tế khi bạn đã quen, bạn sẽ tự động đàn theo đúng điệu, thậm chí nhiều khi cái điệu mà bạn đàn khó có thể nói chính xác là điệu gì nhưng vẫn hài hoà và hấp dẫn như thường. [flash]W9ebM_5pbNs[/flash] Vẫn bài Hạ Trắng. Giờ bạn thử áp dụng cho toàn bộ bản nhạc. Bao gồm tìm nhịp, tìm chủ âm, tìm hợp âm, áp hợp âm vào bản nhạc, tìm điệu nhạc phù hợp. Phần trước bạn đã biết bài này nhịp 4/4. Vậy nhịp điệu có thể là Slow hay Rumba. Bạn cứ thử chạy vài hợp âm với 2 điệu đó. Rất cần nhắc lại là vì đây là 2 điệu thông thuờng cho nhịp 4/4 của nhiều bản nhạc Việt Nam.Đừng nôn nóng, khi đã quen thuộc, bạn sẽ dễ dàng tìm ra nhịp điệu phù hợp để đệm. Ở đây chúng ta chỉ thử với những ví dụ dễ nhằm mục đích quen mà thôi. Quay lại với ví dụ của chúng ta. Bạn sẽ thấy điệu Slow là phù hợp. Bạn cũng sẽ tìm ra chủ âm là La thứ (Am). Áp dụng công thức 1-6-8 bạn sẽ có các hợp âm Am - Dm - E. Bạn cũng sẽ biết là Am sẽ chơi đầu và cuối bản nhạc. Thử đổi E thành E7. Bạn hãy thử và so sánh xem: Gọi nắng (Am) Trên vai em gầy Đường xa áo bay( Dm) Nắng qua mắt buồn Lòng hoa bướm say (E7) Lối em đi về Trời không có mây (Dm) Đường đi suốt mùa (E7) Nắng lên thắp đầy (C) Gọi nắng (Am)Cho cơn mê chiều Nhiều hoa trắng bay (Dm)Cho tay em dài Gầy thêm nắng mai (E7) Bước chân em về (Am)Nào anh có hay( Dm) Gọi tên cho nắng Chết trên (E7) sông dài (Am) Thôi xin ơn đời (Dm) Trong cơn mê này( Dm) Gọi mùa thu tới (Am) Tôi đưa em về (E7) Chân em bước nhẹ( E7) Trời buồn gió cao (Am) Đời xin có nhau (Dm) Dài cho mãi sau (Dm) Nắng không gọi sầu (E7) Áo xưa dù nhàu (Am) Cũng xin bạc đầu(E7) Gọi mãi tên Nhau. (Am) [flash]http/www.youtube.com/v/EbB_904ZztM&hl=en&fs=1[/flash]
Thế có ai biết trang web nào có các bài hát về Quảng Trị mà có nốt nhạc không chỉ cho em với Em kiếm mãi mà không có em thổi sáo mà kiếm các bài đó mà thổi cho đở buồn vì sinh viên xa nhà nhớ nhà quá Ai có cho em với nhé em thank nhiều!
Vẹt có nhiều loại vẹt, có loại thì ko tiến hóa, còn có loại vẫn tiến hóa Nhiều lúc người mà nói thua vẹt đấy
