Sức sống Cồn Cỏ Đảo Cồn Cỏ nằm ngoài khơi vĩ tuyến 17, địa danh nổi tiếng trong chống Mỹ có 3 “đặc sản” đã trở thành biểu tượng ám ảnh: Cây phong ba, cây bàng vuông và cua đá. Bàng vuông là giống bàng rất lạ. Hàng mấy chục cây bàng cổ thụ trăm tuổi giống như trong đất liền, lá đúng lá bàng, nhưng quả của nó thì to nặng như quả thanh trà ở Huế, phần đít quả lại vuông (hoặc lục giác) chứ không như quả bàng nhỏ xíu hình ô-van dẹt mà ta thường thấy. Hoa bàng vuông to bằng cái đĩa, cánh trắng và tím li ti rất đẹp. Anh Lượng, lái xe của UBND huyện đảo Cồn Cỏ đã thoăn thoắt trèo lên hái cho chúng tôi mỗi người một quả bàng vuông mang về đất liền làm kỷ niệm. Giống bàng vuông này ở đảo Trường Sa Lớn cũng có, nhưng Côn Đảo và các đảo gần bờ khác thì không. Đảo Cồn Cỏ cũng mạch núi với Trường Sa chăng? Chắc chắn đây không phải là giống bàng từ đất liền đưa ra mà chỉ có ở đảo. Vậy, ai là người đầu tiên đưa giống bàng vuông từ xứ sở xa xôi nào về trồng trên các đảo? Điều lạ lùng là nơi đầu sóng ngọn gió, mùa đông rét buốt, mùa hè không một giọt nước ấy, bàng vuông vẫn xanh tươi, nở hoa, sây quả. Ngồi dưới tán bàng vuông Cồn Cỏ tôi cứ miên man suy nghĩ về sức sống mãnh liệt, bền bỉ của cây cỏ và con người nơi đầu sóng này... Cồn Cỏ nhìn từ xa Lúc trời biển trong xanh, sáng sớm đứng trên bờ, nhìn ra phía mặt trời lên, thấy một vết xanh lam thẫm mờ. Đó là đảo Cồn Cỏ. Những năm máy bay Mỹ đánh phá miền Bắc, ở làng tôi còn nghe cả tiếng bom từ đảo Cỏ vọng về. Những ngày đó, tôi đọc thơ Hải Bằng: “Mặc phi cơ oanh tạc/ Mặc chiến hạm bao vây/ Cồn vẫn trổ xanh cây/ Đá vẫn phun ra lửa...”; rồi thơ của Hồ Khải Đại: “Sóng gọi hồn ta về với đảo nhỏ/ Đảo nhỏ anh hùng Cồn Cỏ ta ơi/ Chiến hạm nổi bốn bề sóng gió/ Mang trái tim như ngọc chói ngời!”. Tuổi học sinh, tôi đã thuộc những câu hát của Văn An: “Sừng sững chòi cao trên hòn đảo nhỏ/ Như ngọn hải đăng bốn mùa sóng gió/ Thái Văn A đứng đó.../ Yêu đảo như quê giây phút chẳng rời...”. Đảo chứa chan trong ký ức như thế, nên tôi luôn mong ước một lần ra đảo. Thế mà cho đến tuổi 62 tôi mới lần đầu ra Cồn Cỏ... Sau năm 1975, suốt gần 30 năm đảo Cồn Cỏ vẫn là đảo quân sự, người dân không được ghé đảo, trừ những người được phép viếng thăm hoặc ngư dân đi đánh cá bị bão, được bộ đội đảo cứu hộ. Đảo như bị lãng quên trong cuộc sống kinh tế thị trường tất bật. Mãi đến ngày 1-10-2004, Cồn Cỏ mới có quyết định chính thức thành lập huyện đảo Cồn Cỏ thuộc tỉnh Quảng Trị, nghĩa là đảo chính thức trở thành đảo dân sự. Từ ngày đó đảo mới bắt đầu cuộc hồi sinh... Chuyến ra đảo của chúng tôi đã được Nhóm thơ Sông Hãn Quảng Trị sắp xếp từ hai tháng trước. 7 giờ ngày 11-6, đoàn gồm có Nhóm thơ Sông Hãn (gồm “tứ quái” thơ Đức Tiên, Phan Văn Quang, Xuân Lợi, Mai Thanh Tịnh); nhà thơ Vương Tâm và cô sinh viên Văn xinh đẹp Uông Bích Ngọc dắt nhau từ Hà Nội vào. Sài Gòn có vợ chồng nhạc sĩ Quỳnh Hợp, người đã có bản nhạc “Một ngày nơi đảo Cồn Cỏ” - phổ từ bài thơ: Hòn Hổ của Xuân Lợi, và tôi, rời cảng Cửa Việt ra đảo. Từ xa thấy đảo như hai hòn tách rời nhau, đến gần hóa ra không phải. Đảo Cỏ hiện ra xanh lam thẫm dáng con Hổ vồ mặt trời (có lẽ vì thế mà đảo còn có tên là đảo Con Hổ? Hòn Hổ?). Đảo còn có tên Hòn Mệ vì từ bao đời, thuyền ra khơi đánh cá các làng Tùng Luật, Thử Luật, Vịnh Mốc, Cát Sơn, Thủy Bạn... thường neo thuyền vào đảo tránh bão. Họ lập am thắp nhang vái Ông Mệ phù hộ cho con cháu bình an trên biển. Có lẽ vì vậy mà ngư dân còn gọi đảo Cồn Cỏ bằng cái tên thành kính: “Hòn Mệ”(?). Càng tới gần, thấy Cồn Cỏ càng mướt xanh đầy sức sống, trông như một làng quê trù phú ở đất liền. Theo tài liệu khoa học, Cồn Cỏ là hải đảo duy nhất ở thềm lục địa Việt Nam có hệ sinh thái rất đa dạng. Rừng ở đây xanh tốt, là loại rừng nhiệt đới với 3 tầng cây cỏ và dây leo, nên Cồn Cỏ thực sự là hòn đảo xanh bốn mùa. Thời trước chiến tranh chống Mỹ, rừng Cồn Cỏ có nhiều loại gỗ quý như lim, gụ, sến, táu... Nhưng bom Mỹ mỗi ngày năm bảy lần trút xuống đảo đã hủy hoại một phần rừng của đảo. Theo thống kê thì bom Mỹ đổ xuống Cồn Cỏ bình quân một mét vuông gấp 3 lần đầu cầu giới tuyến Vĩnh Linh! Quả bàng vuông Tàu cập Âu thuyền Cồn Cỏ lúc 9 giờ. Đây là nơi các tàu Kiểm ngư, tàu Biên phòng, tàu Hải Quân, tàu Cảnh sát biển Việt Nam, tàu đánh cá của dân cập đảo. Điều làm tôi ngạc nhiên phấn chấn nhất là ở Cồn Cỏ đã bắt đầu xây dựng những con phố ngang dọc. Phố rộng, có cả bùng binh, cột đèn đường, đang chờ đổ nhựa. Chúng tôi rẽ vào quán Bin của vợ chồng anh Vĩnh, chị Na (hai người đã có một đứa con trai 17 tháng), một trong 10 hộ thanh niên xung phong ra đảo lần đầu hiện đang thuê một khu đất để mở quán giải khát, ngay trên bờ biển đảo. Những thanh niên xung phong ra đảo được cấp nhà. Hiện nay trên đảo Cồn Cỏ, ngoài các đơn vị bộ đội còn có 12 hộ dân với khoảng 50 nhân khẩu đang sinh sống, cộng thêm cán bộ văn phòng UBND huyện, cán bộ canh đèn hải đăng, tất cả cư dân khoảng 400 người. Đảo đã có lớp mầm non của hai cô giáo Hoàng Thị Thắm, Hoàng Thị Hiếu với 12 cháu, tuổi từ 1 đến 5. Nghĩa là cháu lớn nhất sinh năm 2005. Lớp mẫu giáo mầm non Hoa phong ba Cồn Cỏ được xây dựng đàng hoàng. Anh em bộ đội trên đảo kể rằng, cô giáo Hoàng Thị Hiếu (23 tuổi), quê ở tận tỉnh Đắc Lắc, thế mà dám xung phong ra đảo, gan thật. Nhìn ngôi trường xinh xắn, nghe tiếng trẻ con ríu ran, tôi cứ bâng khuâng nghĩ đến một thế hệ công dân “Cồn Cỏ rin” đầu tiên đã ra đời. Các em sẽ lớn lên với đảo như cây phong ba, cây bàng vuông tràn trề sinh lực! Ghi chép: Ngô Minh. Báo CAND (Còn nữa)
Mơ ước trở thành đảo du lịch Anh Lê Quang Lanh - Bí thư, Chủ tịch huyện đảo Cồn Cỏ luôn nở nụ cười trên môi. Anh ăn mặc giản dị, nói năng kiệm lời. Anh tâm sự : Huyện đảo thành lập được 6 năm rồi, nhưng chúng tôi mới có chỗ ở và làm việc trên đảo hơn năm nay. Vài tuần mới vào bờ một lần. Mùa đông, sóng lớn, gió mạnh có khi cả 4-5 tháng mới vô Đông Hà thăm vợ con. Anh em ở đây thường có hai bộ quần áo. Bộ để mặc khi trằn lưng lao động xây dựng đảo, còn có bộ đàng hoàng hơn để khi vào Đông Hà đi họp, đi bát phố. Kinh tế đảo hiện nay chưa có gì. Đa số quân và dân đảo đều tăng gia tự túc. Cồn Cỏ mùa hè khan nước lắm. Vấn đề nước ngọt là sinh tử nhất. Cơ quan, bộ đội cũng như nhà dân trên đảo đều phải có bể chứa nước mưa. Một mùa mưa hứng cho đủ nước dùng cả năm. Thời chiến tranh, bộ đội có đào giếng, nhưng nước bị lơ lớ mặn. Hồi đó, tất cả nước cho bộ đội phải tiếp tế từ đất liền cùng với lương thực, vũ khí. Những năm 1965 – 1968 chiến tranh khốc liệt nhất, có hàng mấy trăm ngư dân các xã biển Vĩnh Giang, Vĩnh Kim, Vĩnh Thạch, Vĩnh Thái... đêm đêm đóng khố Thạch Sanh đưa con thuyền như niêu cơm đầy ắp tin yêu ra đảo. Nhiều người trong số họ đã anh dũng hy sinh, nhiều người bị địch bắt, bị mất tích vì thuyền chìm... tất cả họ đã trở thành muối mặn, thành gió nắng Cồn Cỏ - Cửa Tùng... Một lần tôi có đi Trại viết văn ở Cửa Tùng gần tháng. Có đêm tôi lần ra phía bờ đất đỏ ngồi lặng ngắm biển đêm nhìn ra Cồn Cỏ. Tôi phát hiện ra dưới bờ đất có những ngôi mộ không tên. Hỏi dân Vĩnh Quang họ bảo đó là mộ của những người đi tiếp tế cho Cồn Cỏ bị chết giữa biển, trôi vào. Không ai biết tên tuổi, quê quán của họ. Vì đi tiếp tế cho đảo là không được mang bất cứ giấy tờ gì trong người. Nhưng người dân vẫn lặng lẽ thắp nhang cho họ. Người lính đảo hôm nay còn nhắc đến những cái tên như đồi Hà Nội, điểm cao Hải Phòng, bến Sông Hương... do lính đặt những năm chiến tranh để nhắc đến Cồn Cỏ một thời là của cả nước, vì cả nước. Đảo Cồn Cỏ có vị trí tránh gió, bão rất tốt trên ngư trường miền Trung, đồng thời cũng là nơi trung tâm của cả ngư trường khu vực này. Ngư trường Cồn Cỏ có rất nhiều giống hải sản quý có giá trị kinh tế cao như tôm hùm, cua ghẹ, hải sâm, vẹm xanh, điệp, cá mú, cá thu, cá kẽm... Nếu ở đảo có các dịch vụ cung cấp xăng dầu, nước ngọt, đá ướp, thực phẩm... cũng như có dịch vụ thu mua hải sản, có xưởng chế biến hải sản thì sẽ rất tiện lợi cho tàu đánh bắt dài ngày trên biển, đồng thời kinh tế đảo cũng có thu nhập. Nhưng bây giờ các dịch vụ đó chưa có. Anh Lanh tâm sự: “Cồn Cỏ bây giờ chưa có gì để khoe với các anh cả. Các văn nghệ sĩ tìm hiểu sẽ biết, sẽ thương đảo hơn”. Sau khi đi một vòng quanh đảo, tôi thấy Cồn Cỏ có rất nhiều yếu tố để phát triển thành một đảo du lịch hấp dẫn trong nay mai. Chúng tôi tham quan cột đèn hải đăng cao 100 bậc tam cấp, tham quan nơi đặt ra-đa của Hải Quân ở ngọn đồi cao nhất đảo, gọi là đồi 63, là nơi quan trắc Anh hùng Thái Văn A-con “mắt thần” của đảo chiến đấu năm xưa... Công sự chiến đấu của bộ đội thời chống Mỹ tại Cồn Cỏ. Thăm nơi có những cây bàng vuông trăm tuổi, hoa cây phong ba, nhà mẫu giáo, trận địa của bộ đội ta xưa, công sự chiến đấu đào giữa đá vòng quanh đảo... gợi lên nhiều xúc động về sự tích lịch sử, nhưng lại chứa chan tình yêu con người với Tổ quốc... Tất cả di tích ấy khoanh vùng bảo tồn di tích trận địa chiến đấu năm xưa, thì đảo sẽ trở thành một bảo tàng lịch sử đặc biệt hấp dẫn. Tháng 4-2010 vừa qua, tỉnh Quảng Trị đã tổ chức Lễ ra mắt Khu bảo tồn biển đảo Cồn Cỏ. Đây là Khu bảo tồn biển thứ 4 trên toàn quốc, sau các Khu bảo tồn biển Vịnh Nha Trang (Khánh Hòa), Cù lao Chàm (Quảng Nam) và Phú Quốc (Kiên Giang). Trong đoàn nhiều văn nghệ sĩ ước ao ra Cồn Cỏ được nhìn thấy thật con cua đá. Chỉ huy trưởng công trường của Công ty 96 xây dựng âu thuyền đã nhờ người tìm bắt cho chúng tôi mấy con cua đá. Đây là lần đầu tiên tôi thấy cua đá. Nó màu tím sẫm, to gấp chục lần con cua đồng. Đây là loại hải sản đặc trưng của Khu bảo tồn biển đảo Cồn Cỏ. Cua đá có thể rang muối, hấp, làm bún riêu, nấu cháo cua gạch... là những món đặc sản nổi tiếng của Cồn Cỏ gắn liền với ký ức chiến tranh một thời. Ăn một miếng càng hiểu thêm cội nguồn sức sống Cồn Cỏ. Biển Cồn Cỏ còn có giống rắn biển, còn gọi là con đẻn, dài khoảng một sải tay, độc không kém rắn lục, rượu ngâm đẻn là loại thuốc tráng dương, tăng lực rất được nhiều người ưa chuộng. Dưới biển thì có hải sâm đen, trắng to bằng ngón chân cái, dài bằng gang tay, vừa là vị thuốc quý, vừa là món ăn cao cấp, được xếp ngang với yến sào. Ngoài ra, ở bờ biển Cồn Cỏ còn có loài ốc nón, luộc ăn rất ngon, vỏ ốc có thể tận dụng làm đồ trang sức, mỹ nghệ... Cồn Cỏ hấp dẫn như thế, nên lãnh đạo huyện đảo Cồn Cỏ đã định hướng dịch vụ-du lịch là ngành mũi nhọn. Các nhà quy hoạch đảo cũng đã nghĩ đến việc biến Đảo Cỏ thành “km 0” của hành lang du lịch Đông Tây, điểm nối dài của các địa danh du lịch nổi tiếng DMZ của Quảng Trị như Địa đạo Vịnh Mốc, Đôi bờ Hiền Lương, Hàng rào Điện tử Macnamara,... Tôi nghĩ, muốn thành đảo du lịch, Cồn Cỏ phải làm nhiều việc lắm: Trước tiên phải có phương tiện ra đảo thường xuyên hoặc định kỳ; thứ hai là phải có khách sạn, nhà nghỉ và phương tiện di chuyển trên đảo và quan trọng đảo phải có điện nước ổn định, phải lắp thiết bị điện gió, điện mặt trời, có máy lọc nước biển thành nước ngọt (Đảo Hòn Tằm ở Nha Trang đã có thiết bị này). Bây giờ các thứ ấy đều chưa có. Tôi thấy trên đảo chỉ có chiếc xe của huyện chở chúng tôi (vừa xe con vừa xe thùng chở hàng) và vài chiếc xe công nông. Nhưng quan trọng nhất là sản phẩm du lịch và hàng lưu niệm. Không có sản phẩm du lịch thì không thu hút được khách. Ở đảo Cồn Cỏ, các tour du lịch sẽ được thiết kế theo thế mạnh của biển ở trên đảo và dưới nước như chúng tôi đã trình bày ở trên. Tour câu cá, tour lặn biển, tour đi bắt và chế biến các món ăn từ cua đá, tour đi thăm vòng quanh đảo trên bờ và trên biển... Các tour, tuyến du lịch gắn với các sản vật và truyền thống của đảo, đồng thời kết nối chặt chẽ với du lịch DMZ trên bờ, nhất định sẽ đạt hiệu quả kinh tế cao. Nhưng muốn làm được phải có cả mấy ngàn tỷ đồng, nên phải kêu gọi vốn đầu tư lớn của Trung ương, của Tổng cục Du lịch và các doanh nhân trong, ngoài nước. Chia tay Cồn Cỏ làm tôi bâng khuâng. Anh Lanh bảo rằng, chỉ 5 năm nữa thôi, các nhà văn đến Cồn Cỏ sẽ thấy một thị trấn phát triển rực rỡ sắc màu. Tôi tin như thế vì sức sống Cồn Cỏ mấy chục năm qua là thế... Ghi chép: Ngô Minh Báo CAND
Nhọc nhằn sinh tồn trên Cồn Cỏ Cách đất liền 15 hải lý, một khoảng cách không phải là xa, khi chỉ mất hơn nửa tiếng để đi thuyền ra đến Cồn Cỏ. Vậy mà, dân cư trên đảo vẫn còn thưa, dù đến nay là đã gần 10 năm sau đợt vận động tuổi trẻ Quảng Trị đi Thanh niên xung phong của T.Ư Đoàn, và sự mưu sinh để sinh tồn giữa đảo vắng vẫn còn lắm nỗi gian truân. Tình người trên đảo khát Trong những năm tháng chống Mỹ, không ai không biết đến Cồn Cỏ, hòn đảo anh hùng địa đầu tuyến lửa Vĩnh Linh, Quảng Trị, nơi huyền thoại về sự sống và cái chết mãi là bản trường ca bất hủ. Ngày 7-3-2001, hưởng ứng lời kêu gọi của T.Ư Đoàn, những thanh niên xung phong đầy nhiệt huyết tuổi trẻ của Tổng đội Thanh niên xung phong Quảng Trị đã hăng hái vượt biển ra đảo lập nghiệp. Thành quả sau một chuyến “săn”. Ngôi làng đầu tiên của đảo được dựng lên trên gần 3 ha đất hướng mặt ra Biển Đông bốn mùa sóng vỗ rì rào. Nhưng rồi thực tại khắc nghiệt đã khiến không ít người phải quay trở về. Đến giờ, Làng Thanh niên chỉ còn chục hộ gia đình với hơn 30 nhân khẩu. Nam giới đi biển, thu lượm phế liệu trôi dạt mỗi đợt gió mùa hoặc làm phụ hồ cho những công trình của huyện đảo. Chị em phụ nữ ở nhà bán buôn. Người mua chủ yếu là bà con anh em trong làng và cán bộ chiến sĩ. Thỉnh thoảng đến đợt gió mùa, tàu bè trên biển lại tấp vào âu để tránh gió. Lúc đó, đảo vốn vắng lặng bỗng nhiên rộn rã tiếng người. Tuy nhiên, việc buôn bán cũng không khá khẩm hơn là bao. Dân đi biển bất dắc dĩ mới phải vào đảo tránh gió mùa. Có đợt lâu đến gần tháng, cá, mực trên tàu hư hỏng cả. “Đôi người trắng tay, phải xin nợ cả mấy gói mì tôm. Thương người thì vậy, nhưng dân đi biển tứ xứ, biết đâu mà đòi”, chị Nhung, chủ quán cà phê Đảo Xanh cười buồn. Nước ngọt là thứ quý hơn vàng trên đảo khát. Chỉ những sinh hoạt quan trọng mới dùng đến nước ngọt, còn lại người dân toàn dùng nước biển. Lớp mầm non Hoa Phong Ba, lớp học duy nhất trên Cồn Cỏ với hơn 10 em học sinh. Những cư dân nhí đầu tiên của đảo ngay từ bé đã được tập đánh vần dòng chữ “Nước là vàng” được viết bằng gạch đỏ ngay tại bể hứng nước mưa bên cạnh lớp. Thậm chí các em đã biết sử dụng lại nước sau mỗi lần tắm rửa để tưới cây. Các em nhỏ trên đảo Cồn Cỏ được dạy “nước là vàng”. Cô Hoàng Thị Thắm, giáo viên của lớp mầm non thật thà tâm sự: “Có lẽ chỉ Cồn Cỏ mới là hòn đảo vắng người như vậy. Dân trên đảo có mỗi trên dưới 30 người. Chỉ khi có khách quý ra thăm đảo, chúng tôi mới ưu tiên sử dụng nước ngọt. Dân trên đảo san sẻ đùm bọc nhau sống bằng chính những giọt nước mưa quý giá. Có lẽ vì vậy mà mười mấy hộ dân anh em của đảo rất yêu thương nhau”. Nhọc nhằn mưu sinh Theo chân dân đảo còng lưng hụp lặn giữa những rặng san hô, chúng tôi mới thấu hết nỗi vất vả để có được miếng ăn nhằm sinh tồn trên đảo vắng. Nắng trưa, gió biển quất rát da người. Những ngư phủ nghiệp dư len mình giữa từng rặng san hô đã hóa thạch. Gọi ngư phủ nghiệp dư vì họ không phải dân chài lưới thực thụ. Làm phụ hồ cho mấy công trình trên đảo, anh Nguyễn Sơn buổi trưa nào cũng cùng các anh em trên đảo đi “săn” cá, kiếm từng bữa ăn cho gia đình. “Lâu lâu mới có thuyền từ đất liền ra. Thức ăn vừa đắt, vừa không được tươi, không giữ lâu được. Anh em chỉ biết đi kiếm từng con cá về cho bữa cơm nhà”, anh Sơn tâm sự. Ngụp lặn giữa biển khơi để sinh tồn trên đảo vắng. Mang bộ đồ nghề thợ săn biển tự chế trên tay, tấm lưng trần đen bóng đổ ào xuống đại dương xanh thẫm, nhấp nhô với từng đợt sóng. Chia thành từng nhóm 2 người dồn cá về một bãi san hô cố định. Khoảng 15 phút mũi tên mới trúng đích một lần. Thành quả là một con cá to bằng bàn tay. Cá quanh đây chủ yếu sinh sống trong các rạn san hô gần bờ, mình dẹt, phần lớn là cá mú, cá thia, cá bướm, cá bò, cá bống trắng… Anh Sơn kể rằng, có lần mải theo cá, bị san hô cứa đứt gân bàn chân mà không biết. Vết cứa nhỏ nhưng sâu, chỉ đến khi người bạn săn phát hiện ra máu đỏ loang một vùng nước, đưa anh lên bờ đá thì người đã tái xanh: “Chuyện bị san hô cứa chảy máu hay suýt chết ngạt vì mải theo cá đã thành cơm bữa nên quen rồi. Anh em tụi tui ngâm mình nhiều dưới nước, có người mới trên ba mươi mà tai đã nghễnh ngãng. Tuy vậy trên đảo chỉ có mỗi cá là nguồn thức ăn duy nhất, không chịu cực thì lấy chi ăn? Hồi trước buổi đêm có đi soi cua đá, nhưng giờ cua đá bị cấm săn bắt nên anh em phải chấp nhận vật lộn với biển thôi”. Một buổi trưa ngâm mình dưới nắng biển, thành quả của 2 thợ săn chỉ gần chục con cá dẹt bằng bàn tay. “Từng này là đã đủ ăn cho 2 - 3 ngày rồi. Anh em trên đảo chỉ bắt cá đủ ăn, không tính chuyện buôn bán, một phần vì ở đây cũng chả biết bán cho ai. Mà ở chỗ mô cũng rứa thôi, chỉ nên bắt đủ cho mình và gia đình, đời mình ăn còn phải để đời con mình có cái mà ăn nữa, phải không chú?”. Dân trên đảo chỉ bắt cá đủ ăn vì tâm niệm “đời mình ăn, còn để đời con có cái mà ăn nữa”. Cuộc sinh tồn ở Cồn Cỏ, dường như không bị vấy chút gì của cuộc sống sôi động cách đảo chỉ 15 hải lý. Sự nhọc nhằn vất vả vẫn còn đeo bám trong từng cuộc mưu sinh, theo từng tấm lưng trần rám nắng ngày ngày vẫn ngụp lặn giữa biển cả. Cũng đã gần 10 năm gồng mình với nắng gió, bão táp biển khơi, những thanh niên xung phong ngày ấy giờ đã rắn rỏi lên nhiều. Trời biển mênh mông làm tâm hồn dân đảo thêm phần phóng khoáng. Bên đĩa cá kho mặn nhắm với chai rượu đế mang theo từ đất liền, ngồi ngắm hoàng hôn Biển Đông đỏ rực khiến lòng người trở nên thanh thản và yên bình. “Con tui chuẩn bị vào lớp một rồi. Ở đảo chưa có trường cấp 1 nên phải đưa con vô đất liền học. Hắn sinh ra trên đảo nên yêu đảo lắm, nhất quyết không chịu vô. Tui nói con phải vô trong học chữ, rồi sau về xây dựng đảo. Dân đảo tâm niệm, đi mô thì đi, nhưng chỉ cần về đảo là được đảo thương yêu đùm bọc. Vì rứa chẳng ai nỡ rời…”. Nguồn: Báo Quảng Trị
chủ quyền hải đảo càng ngày càng phức tạp, dân ra đảo ngày càng nhiều, tiếc là mình chưa được ra xem thực tế cuộc sống ngoài nớ như răng !
