Chuyện cô du kích lái đò và 81 ngày đêm trên dòng Thạch Hãn

Chiếc Nhẫn Cỏ · 19/8/11

Hai cha con Thu chèo đò chở bộ đội do Đoàn Công Tính chụp năm 1972.

KTNT - Cuộc chiến 81 ngày đêm năm 1972 ở Thành cổ Quảng Trị mãi là khúc ca bi tráng trong cuộc kháng chiến hào hùng của dân tộc. Trên dòng Thạch Hãn năm ấy, có một cô du kích ngày đêm cùng cha vững tay chèo, lái con đò nhỏ tiếp tế lương thực, vũ khí và chở bộ đội ta tiến vào Thành cổ chiến đấu, rồi cũng chính con đò ấy xuôi dòng đưa thương binh về hậu tuyến. Cô du kích ấy là Nguyễn Thị Thu ở làng Giang Hến, xã Triệu Giang, nay là tiểu khu 5, thị trấn Ái Tử (Triệu Phong - Quảng Trị).Trong một lần thăm Thành cổ Quảng Trị, tôi vào Bảo tàng Thành cổ để xem những bức ảnh, kỷ vật chiến tranh. Trong số những bức ảnh sống động, hào hùng một thời ấy, tôi chú ý đến bức “Cha con lão ngư dân Triệu Phong chở bộ đội và vũ khí tiếp sức cho Thành cổ”. Cảm phục tinh thần dũng cảm của cha con người thiếu nữ ấy tôi tự hỏi, liệu họ còn sống hay đã chết. Để biết được câu trả lời, tôi tìm gặp cán bộ bảo tàng và được biết, ông lão trong bức ảnh đã mất vì bạo bệnh sau khi đất nước giải phóng, còn cô du kích hiện vẫn sống.
Không do dự, tôi lên đường tìm cô du kích, nhân chứng sống của cuộc chiến 81 ngày đêm đỏ lửa năm nào. Tiếp chúng tôi, bà Thu hào hứng đem ra những bức ảnh thời chiến đã ố vàng mà phóng viên chiến trường Đoàn Công Tính chụp trong những ngày xuôi dòng Thạch Hãn đưa bộ đội sang sông vào Thành cổ, rồi cả bức ảnh bà chụp chung với Đoàn Công Tính, Lê Bá Dương, những người năm xưa từng ngồi trên chiếc đò bà lái.
Vừa mân mê những tấm hình đen trắng, bà Thu vừa kể: “Năm tôi 18 tuổi, cuộc chiến ở Thành cổ diễn ra rất ác liệt, với lợi thế vừa là bàn đạp để thực hiện âm mưu “Bắc tiến” khi có điều kiện, vừa là lá chắn bảo vệ “biên giới Hoa Kỳ kéo dài đến vĩ tuyến 17” nên địch dốc toàn bộ lực lượng với vũ khí hiện đại hòng chiếm Thành cổ trong vòng 10 ngày. Để bảo vệ Thành cổ và đánh bật các cuộc phản công của địch, quân đội ta phải huy động, bổ sung lực lượng khá lớn… Tuy nhiên, để bộ đội vào Thành cổ một cách nhanh và an toàn nhất chỉ có con đường duy nhất là dùng đò vượt sông Thạch Hãn”.
Ngày ấy, ông Nguyễn Con (ông lão trong bức ảnh) là cha chồng tương lai của bà Thu, hai nhà đã dạm hỏi, vì thế nữ du kích Nguyễn Thị Thu xung phong lên đường, tình nguyện cùng cha chồng lái đò rẽ sóng bổ sung lực lượng cho trận chiến.

Bà Nguyễn Thị Thu bên những tấm hình kỷ niệm thời chiến.

Từ đó, ngày cũng như đêm, hai cha con vượt bom, tránh đạn cùng chiếc đò tiếp tế lương thực, vũ khí và đưa bộ đội vào Thành cổ chiến đấu, rồi lại đưa các chiến sĩ bị thương về hậu phương chữa trị. “Ngày ấy, bom đạn của địch trút xuống như mưa. Bom từ máy bay B52 dội xuống dòng Thạch Hãn khiến nước vàng ố, đục ngầu, cuồn cuộn chảy như thác lũ. Chiếc đò lắc lư, ngả nghiêng như chực chìm”, bà Thu nhớ lại.
Mưa bom bão đạn là vậy nhưng bà cùng cha chồng vẫn vững chắc tay lái, trung bình mỗi ngày đò rẽ sóng 30 – 40 lần vượt sông đưa bộ đội vào trận tuyến chiến đấu, rồi cũng trên chiếc đò ấy, không biết bao nhiêu tấn vũ khí, lương thực được tiếp tế cho Thành cổ.
Nhiều lần bị địch phát hiện, chúng bắn phá thuyền, hai cha con phải nhảy xuống sông bơi vào bờ. Nguy hiểm là thế nhưng ngày hôm sau họ lại chuẩn bị thuyền mới, tiếp tục nhiệm vụ. Tôi hỏi: “Lúc bấy giờ o có nghĩ đến cái chết không, bom đạn, ác liệt là thế?”. Bà Thu nói: “Thanh niên hăng say đánh giặc, có nghĩ đến chết chóc chi mô”.
Chiến thắng Thành cổ đã tạo đà lợi thế cho ta trên bàn đàm phán Hiệp định Paris năm 1973. Đất nước thống nhất, hai cha con ông lão chèo đò ngày ấy trở về cuộc sống đời thường, cặm cụi gắn bó với dòng Thạch Hãn năm nào nhưng không phải chở bộ đội sang sông nữa mà là cào hến mưu sinh. Năm 1976, bà Thu cưới ông Nguyễn Câu, con trai ông lão chèo đò Nguyễn Con. Năm 1978, do tuổi cao sức yếu, lại bị những di chứng trong chiến tranh gây ra nên ông Con qua đời. Bà Thu cùng chồng bám dòng Thạch Hãn cào hến mưu sinh, nuôi đàn con khôn lớn.
Trong cuộc trò chuyện với chúng tôi, bà liên tục dừng lại vì đau đầu, di chứng từ việc nhảy xuống nước tránh bom B52 của Mỹ năm xưa. Trong căn nhà nhỏ, tấm Huy chương Kháng chiến được treo trang trọng. Những tấm hình ngày nào với bà mãi mãi là kỷ vật vô giá. Cũng trong căn nhà của bà, đã chứng kiến biết bao cuộc hội ngộ thấm đẫm tình đồng đội, đồng chí của những chiến sĩ một thời ngồi trên chiếc đò.
Bà Thu bồi hồi trong nước mắt: “Anh Tính và anh Dương tình cảm lắm, cứ đến ngày 22/7 hàng năm, hai anh lại về nhà tôi thăm hỏi, chụp ảnh kỷ niệm rồi chở tôi vào Thành cổ thắp hương và ra dòng Thạch Hãn thả hoa. Tất cả đã đi vào quá khứ nhưng tình đồng đội vẫn thiêng liêng trong mỗi chúng tôi”.
Mỗi lần nhìn con sông hiền hòa ấy, lòng bà lại bồi hồi xao xuyến. Trên con sông nước cuồn cuộn chảy đã in bóng một nữ du kích cùng cha không quản hiểm nguy ngày đêm rẽ nước đưa bộ đội sang sông, góp phần làm nên chiến thắng vang dội năm nào.

Hoàng Phúc

Đăng nhập hoặc Đăng ký

Chuyện cô du kích lái đò và 81 ngày đêm trên dòng Thạch Hãn

Chiếc Nhẫn Cỏ Thành viên

Chia sẻ trang này

Đăng nhập hoặc Đăng ký

Chuyện cô du kích lái đò và 81 ngày đêm trên dòng Thạch Hãn

Chiếc Nhẫn Cỏ Thành viên

Chia sẻ trang này

Tìm kiếm hữu ích