Mảnh đất biên giới lau lách Khe Sanh - Lao Bảo nay trở thành khu 'đô thị vàng' với diện tích 100 ha, tập trung các loại hình kinh doanh, dịch vụ. Nơi đây đón tiếp hàng trăm nhà đầu tư, khách du lịch nước ngoài, trong đó có khá đông người Mỹ đến để thăm lại “chiến trường” xưa. Trong chiến tranh chống Mỹ, Khe Sanh - Lao Bảo huyện Hướng Hoá (Quảng Trị) là rừng lau lách. Nhà thơ Ngô Kha đã dự cảm về miền đất biên thuỳ của Tổ quốc bằng những câu thơ lãng mạn: “Ta sẽ thấy và nhất định thấy/ Một đô thị vàng trên đồi Lao Bảo/ Một thị trấn yêu kiều qua ngã Làng Vây”. Để có một “đô thị vàng” yêu kiều như hôm nay, mảnh đất Khe Sanh - Lao Bảo, huyện Hướng Hoá mang trong mình bao nhiêu huyền thoại và khát vọng. Kỷ niệm 40 năm giải phóng Hướng Hoá (9/7/1968 -9/7/200, lần thứ hai huyện được Nhà nước phong tặng danh hiệu cao quý Anh hùng Lao động trong thời kỳ đổi mới. Thu nhập bình quân của người dân ở nơi đây năm 2007 tăng gấp 8 lần năm 1995. “Đô thị vàng” trên đồi Lao Bảo hôm nay. Ảnh: H.L Khu “đô thị vàng” Cách đây mười năm, nhận thấy vị trí “đắc địa” của Lao Bảo trên hành làng Kinh tế Đông Tây, Chính phủ quyết định cho Quảng Trị thành lập Khu kinh tế đặc biệt Lao Bảo. Từ trên cao nhìn xuống, Lao Bảo giống như chiếc máy bay trực tháng đang cất cánh. Khu kinh tế đặc biệt này trải dọc 25 km theo quốc lộ 9, cách thị xã Đông Hà 60 km về phía Tây, thông thương với Lào, Thái, Myanma và các quốc gia trong khu vực trên trục hành lang kinh tế Đông Tây qua cửa khẩu quốc tế nơi đây. Chủ tịch huyện Hướng Hoá Nguyễn Quân Chính hãnh diện khoe: “Lao Bảo - Khe Sanh đã mang hình ảnh của một đô thị hiện đại”. Khu công thương mại dịch vụ trên mảnh đất biên giới này có diện tích 100 ha, tập trung các loại hình kinh doanh dịch vụ thương mại, du lịch, ngân hàng, bưu chính viên thông… Dòng điện từ Nhà máy thuỷ điện Quảng Trị và Công trình Thuỷ điện La La đã và đang thắp sáng cả một bầu trời phía tây Quảng Trị. Chính dòng điện này đã hoà vào mạng lưới điện quốc gia để bán sáng Lào. Ông Chính khẳng định chỉ hai năm nữa, Lao Bảo - Khe Sanh đủ sức trở thành một thị xã bề thế trên trục hành lang kinh tế Đông Tây. Khe Sanh - Lao Bảo có khí hậu hoàn toàn khác với các vùng của Quảng Trị. Thời tiết ở đây quanh năm luôn mát mẻ, dễ chịu. Ngày nắng nóng nhưng đêm lại se lạnh và sương mù giăng trên các lối phố thật hư ảo, trữ tình. Du khách nước ngoài, trong đó có không ít người Mỹ, tại di tích sân bay Tà Cơn ở Khe Sanh, Hướng Hoá. Ảnh: H.L Trở lại Khe sanh Cách Khe Sanh 2 km về phía Đông - Bắc là di tích sân bay Tà Cơn. Địa danh này mỗi ngày đón tiếp hàng trăm lựợt khách nước ngoài, trong đó có không ít người Mỹ tới để thăm lại “chiến trường” xưa. Ông Trương Quang Tám, cựu chiến binh ở Khe Sanh giới thiệu John Scott Joones và James Lary Whitlock, hai cựu chiến binh Mỹ, từng tham chiến tại Hướng Hoá vào năm 1968. Tại di tích Tà Cơn, John Scott Joones nói với người con trai của mình: “Chúng ta cùng nhau hướng tới tương lai tươi sáng và ngày càng tốt đẹp hơn”. Hai người con trai của John Scott Joones sinh ra sau cuộc chiến tranh tại Việt Nam. Họ ngạc nhiên được bố chỉ cho thấy vị trí mà ngày trước ông may mắn thoát chết tại sân bay Tà Cơn. Ba bố con John Scott Joones đã ôm nhau khóc. John Scott Joones ngồi xuống, bốc nắm đất Khe Sanh bỏ vào một lọ nhỏ bằng thuỷ tinh, mang về Mỹ làm kỷ niệm. Một điều kỳ thú hơn, khi thăm nhà bảo tàng tại Tà Cơn, John Scott Joones nhìn vào một tấm ảnh trong một ngày Tết Mậu Thân 1968 và phát hiện ra mình trong đó, khi ông bị thương. Ông Tám nói những người Mỹ trở lại Khe Sanh, Làng Vây, Tà Cơn, sau 40 năm mang theo nhiều ý nghĩa. Hiện có 150 doanh nghiệp hoạt động tại đô thị Lao Bảo với nguồn vốn đầu tư hơn 1.200 tỷ đồng, cùng khoảng 40 dự án sản xuất kinh doanh trị giá 2.100 tỷ đồng. Một số nước như Trung Quốc, Thái Lan đã đầu tư vào đây với tổng số vốn 32 triệu USD. Kim ngạch xuất khẩu qua cửa khẩu Lao Bảo năm 2005 là 64,2 triệu USD, năm 2006 là 136,3 triệu USD, năm 2007 tăng lên 150 triệu USD.
