Những cái chết được báo trước (phần 1) 1. Những cái chết được báo trước… Mỗi khi đọc phải một bản tin như thế này: "Việt Nam: Mỗi năm có thêm 200.000 trường hợp mắc bệnh ung thư", hẳn không ít trong số những người (tin rằng mình) còn khỏe mạnh chột dạ, thoáng chút lo âu, rồi thì tự nhủ với mình rằng “sẽ năng tập thể dục”, ”ăn uống cẩn thận”, ”bớt hút thuốc lá”, hoặc thở dài “sống chết có số, lo gì”. Nhiều người copy link rồi gửi cho bạn bè cùng đọc, rồi thì bàn ra tán vào, xem đâu là những nguyên nhân khiến cho số người ung thư tăng nhiều đến thế trong một năm. Rồi thì câu chuyện cũng qua đi, bị chìm vào vô vàn những thứ phải lo trong cuộc sống. “Ung thư nó nhất định chừa mình ra!” Nhưng có lẽ không nhiều người tìm hiểu xem cách đây 2,3 năm có gì khác biệt trong một bản tin cùng nội dung cảnh báo như thế. Vậy dành cho những ai chưa tìm thì... nó đây: Mỗi năm có thêm 77.000 bệnh nhân mắc ung thư Đó là số liệu của năm 2006. Trong bài trên, ông giám đốc bệnh viện K cũng chú thích rằng đây chỉ là những con số trên giấy, còn tổng số người mắc bệnh thực trong xã hội thì không ai biết. Như vậy, trong vòng 3 năm, số bệnh nhân ung thư mới tăng gấp 2-3 lần! Nghi ngờ con số trên, tôi tìm thêm thông tin về số bệnh nhân ung thư tăng thêm trong các năm trước thì thấy thống kê này: Cancer burden in Vietnam Theo một bảng thống kê trong tài liệu trên thì năm 2000 cả nước mới có 36024 nam và 32786 nữ bệnh nhân ung thư (số liệu đăng kí), tổng cộng gần 70.000 người. Nghĩa là chỉ riêng số tăng mới trong năm 2006 đã hơn tổng số bệnh nhân của năm 2000. Cũng theo một tài liệu khác, thì số bệnh nhân đến điều trị tại Trung tâm ung thư quốc gia (Bệnh viện K) trong năm 2001 tăng khoảng 1.7 lần so với khoảng thời gian 1997-1998. Như vậy là mức tăng khoảng 1,7 – 2 lần trong 3 năm là có thể tin được. Chưa tính đến việc hiện nay mỗi năm có ít nhất 75000 người chết vì ung thư, bỏ qua số người hiện tại đang mắc bệnh, chỉ tính số tăng thêm theo tốc độ như trên ta sẽ nhận được những kết quả kinh hoàng: - Năm 2009: 200.000 ca mới mỗi năm - Năm 2012: 340.000 ca mới mỗi năm (1,7 lần của 3 năm trước) - Năm 2015: 578.000 ca mới mỗi năm - Năm 2018: 982.600 ca mới mỗi năm - Năm 2021: 1.670.000 ca mới mỗi năm - Năm 2024: 2.839.000 ca mới mỗi năm - Năm 2030: 8.204.700 ca mới mỗi năm … Như vậy có thể thấy rằng, nếu không kìm hãm tốc độ phát triển căn bệnh này, tất cả chúng ta sẽ mắc phải một chứng ung thư nào đó trong vòng 20 năm nữa, bao nhiêu phần trăm trong số “chúng ta” sẽ chết? 2. Những yếu tố cản trở tốc độ trên? - Môi trường trong sạch - Ăn uống điều độ và vệ sinh - Không hút thuốc lá - Sinh hoạt điều độ, rèn luyện thân thể, vân vân. Có một bài khá hay, các bạn có thể đọc ở đây: Bí quyết sống trước mối nguy ung thư. 3. Mỗi người hãy thực hiện kế hoạch chống ung thư cho bản thân mình! (Làm như thế nào??) Sau khi viết xong hai mục trên, tôi lại nghĩ, tôi viết thế thì cứ viết, các bạn đọc thì cứ đọc, nghe người ta khuyên thì cứ khuyên... xong rồi thì cũng không có gì thay đổi cả đâu. Bạn vẫn sẽ - Đi hít khói bụi do người ta thải ra vào mỗi sáng và trở về sau khi đã hít no khói bụi vào mỗi tối (có thể đọc thêm bài này: Càng sống lâu năm ở Hà Nội, tỷ lệ mắc bệnh càng cao) - Ngồi ăn ở những quán mà bạn thích và tin rằng thức ăn không chứa chất độc - ai bảo bạn thế? ai kiểm tra? ai chứng minh? bạn có tin người kiểm tra không? - Chọn kỹ hoa quả rau xanh ở chợ hoặc mua ở siêu thị và tự nhủ là nó sạch (ai bảo bạn thế? ai kiểm tra? ai chứng minh? bạn có tin người kiểm tra không?) - Tự trồng rau ăn và tin rằng nó sạch (bạn có thể google tìm hiểu thêm về ô nhiễm nguồn nước ngầm, ô nhiễm không khí, ô nhiễm đất ở Việt Nam) - Uống... tới bến để chứng tỏ bản lĩnh cùng anh em (bỏ qua chuyện “nam vô tửu như kỳ vô phong”, bạn có tin là rượu thật không? có tin rượu ko độc ko?) - Hút thuốc vô bờ bến và bắt người khác hít khói thuốc do bạn thải ra! - Mua đồ dùng và tin rằng nó ko chứa chất độc (chẳng ai kiểm tra cả, gần đây có vụ sữa chứa melamine và vụ đồ chơi TQ chứa chất độc đều là do nước ngoài phát hiện trước) … Tóm lại là chúng ta sớm hay muộn rồi cũng sẽ mắc ung thư, và không chỉ chúng ta đâu, còn con cháu chắt của chúng ta nữa. Tôi nghĩ vậy vì tôi không bám vào đâu để tin được rằng ngày mai đường xá hay thức ăn sẽ sạch hơn ngày hôm nay cả, ngược lại. Và ung thư chỉ là một trong rất nhiều bệnh, và một trong rất nhiều tác nhân giết người hàng loạt ở Việt Nam (và trên thế giới) mà thôi. Vẫn biết ai cũng phải chết, nhưng chết sớm vì ung thư là cái chết đau đớn và vô nghĩa, cái chết khi chưa toại nguyện với đời. Không ai muốn chết như thế. Tôi chỉ muốn báo trước cho các bạn như vậy. Fattymonk, 27.06.2009
Môi trường sống, làm việc và thói quen sinh hoạt là hai yếu tố ảnh hưởng quyết định đến sức khỏe con người trong thời bình. Tình trạng sức khỏe con người Việt Nam trong những năm trở lại đây xuống cấp kinh hoàng. Phần 1 của loạt bài “Những cái chết được báo trước…” đã chứng minh một phần cho quan điểm đó. Tình trạng trên chỉ diễn ra khi có những sự thay đổi tiêu cực của môi trường sống và thói quen sinh hoạt, đó là điều mà chúng ta, nhất là những người sống ở thành thị, nhận thấy hàng ngày. Xin được lấy Hà Nội làm ví dụ cho những thay đổi của không gian sống ở đô thị Việt Nam hiện nay. 1. Môi trường sống của thị dân Hà Nội hay Những dẫn chứng về một Hà Nội “xanh, sạch, đẹp” Cách đây mấy năm, khi khoe với bạn bè quốc tế về thủ đô mình, tôi không bao giờ quên nhấn mạnh rằng đó là một thành phố xanh. Sau này đi nhiều nơi, tôi mới thấy thành phố của tôi không xanh như tôi tưởng. Đó vẫn là sự ngộ nhận chung của không ít người. Người ta vẫn hô hào và được nghe hô hào “Vì một Hà Nội xanh, sạch, đẹp” mấy chục năm qua, nhưng thực tế là Hà Nội ngày càng bớt xanh, bẩn, và xấu xí. Trước tiên, hãy nói về diện tích cây xanh của Hà Nội. Đầu năm nay người ta vừa thống kê rằng mỗi người dân nội thành chỉ có trung bình 0,9 m2 cây xanh. Ở quận Đống Đa và huyện Gia Lâm, diện tích này là 0,05m2. 10 năm qua diện tích cây xanh bình quân đầu người đã giảm từ 1,95m2 (năm 199 xuống còn chưa được một nửa. Đáng lưu ý là, vào thời điểm năm 1998 ấy, họ đã lập quy hoạch rằng 10 năm sau mỗi người sẽ có tới 7m2 cây xanh. Vậy 0,9 m2 cho một người là nhiều hay ít? (Xin lưu ý rằng 0,9 m2 là diện tích che phủ, không phải diện tích cắt ngang gốc cây) Nhiều người lý giải với tôi rằng, do kinh tế phát triển, do quá trình đô thị hóa tăng nhanh, nên mới dẫn đến tình trạng đó. Tôi thì tôi không nhìn thấy logic nào trong cách giải thích đó. Tôi thử tìm thống kê diện tích cây xanh đô thị của một đất nước “kinh tế phát triển” và đa số dân sống ở thành thị – nước Đức, thì được một bảng xếp hạng diện tích xanh trong 50 thành phố lớn của họ. Tiêu chí xếp hạng dựa trên tỉ lệ che phủ của cây xanh so với tổng diện tích thành phố. Để dễ so sánh, tôi đã tìm thông tin về dân số của một số thành phố, chia diện tích cho số dân, thì được một số kết quả như dưới đây: - Magdeburg: 10,10% diện tích thành phố, bình quân 87,32m2/ 1 người - Kassel: 9% diện tích thành phố – 49,59 m2/ 1 người - Hannover: 11,36 % diện tích – 44,76 m2/ 1 người - Bremen: 6,77 % diện tích – 40 m2/ 1 người - Cologne: 8,5% diện tích – 34,4 m2/ 1 người - Hamburg: 6,75% diện tích – 28,75 m2/ 1 người - Munich: 7,47% diện tích – 16,99 m2/ 1 người - Berlin: 6,19% diện tích- 16.09 m2/ 1 người Thành phố đội sổ bảng xếp hạng là Erfurt chỉ dành 0,88% diện tích thành phố cho cây xanh. Với số dân 203.000 người và diện tích 269 km2 , quy ra mỗi người vẫn có 11,67 m2. Bình quân trên 11,6m2/ 1 người mà Erfurt vẫn bị coi là “giống một sa mạc hơn” (Erfurt: eher eine Steinewüste). “Thành phố xanh” của chúng ta giống gì hơn đây? ———————————————————————— Thứ đến, xin nói về chữ “sạch” của Hà Nội. Ở bài lần trước, tôi cũng đã dẫn một bài báo với nội dung ”Càng sống lâu năm ở Hà Nội, tỉ lệ mắc bệnh càng cao”, nay xin được dẫn lại. Trong bài có vài con số đáng lưu ý như: - 72,6% hộ gia đình ở Hà Nội có người mắc bệnh do ô nhiễm không khí - Những người sống trên 10 năm tại Hà Nội có tỉ lệ mắc bệnh cao gấp đôi những người sống dưới 3 năm - Mỗi ngày, 20 m3 không khí ô nhiễm vào phổi người dân … Xin dẫn thêm một số bài báo khác không kèm lời bình luận: - Hà Nội, TP HCM ô nhiễm bụi hàng đầu Châu Á - Ô nhiễm trầm trọng và… rộng khắp - TP HCM và Hà Nội nằm trong top 20 thành phố có môi trường làm việc kém nhất - Ô nhiễm không khí ở Hà Nội: Báo động một lần nữa - Hà Nội: mỗi năm phải “hít” 80.000 tấn khói bụi - Gia tăng bệnh viêm phổi ở trẻ là do ô nhiễm không khí … - Ảnh minh họa cho một “Hà Nội sạch”: Hồ Bảy Mẫu, HN (Ảnh: Nguyễn Việt) Bờ hồ Bảy Mẫu (Ảnh: Nguyễn Việt) Hồ Tây, Hà Nội (Ảnh: dantri.com) Bãi rác thải tự phát tại KĐT Trung Hòa, Nhân Chính (Ảnh: Vietnamnet) Nhiều ảnh nữa tại đây — Còn Hà Nội đẹp? Một thành phố ngập bụi, rác và ít cây xanh thì dù nhà có cao, đường có rộng cũng không thể nào coi là đẹp được. Xin mượn thêm một bức ảnh của tác giả Nguyễn Việt trong bài phóng sự “Một góc Hà Thành” mới đây của ông để minh họa cho cái đẹp của kiến trúc Hà Nội: Một góc Hà Nội
