- Năm 2006, xã Gio Việt được Ban quản lý Dự án Chia sẻ huyện Gio Linh (Quảng Trị) đầu tư xây dựng 1 bãi xử lý rác thải bao gồm tường rào và đường ra khu xử lý rác nằm trên địa bàn thôn Xuân Tiến, xã Gio Việt. Tuy nhiên, vì nhiều lý do bất cập, bãi rác này không thể hoạt động được hơn một năm nay khiến người dân vứt rác bừa bãi dọc bờ sông Hiếu, trên đường xuyên Á và một số khu vực khác quanh khu dân cư gây ô nhiễm môi trường và bức xúc trong dư luận. Toàn xã Gio Việt hiện có 1.220 hộ với 5.923 nhân khẩu chủ yếu sinh sống bằng nghề biển và các nghề hậu cần biển như làm cá hấp, làm nước mắm…nên lượng rác thải ở đây rất lớn và có đặc trưng riêng về mùi. Tuy nhiên, rác ở đây đã không được xử lý mà vứt lung tung nên rất phản cảm. Trên dọc chiều dài khoảng 1,7 km đường bờ sông Hiếu đi qua địa phận xã Gio Việt rác trôi nổi lềnh bềnh trên mặt nước lúc thuỷ triều dâng còn khi thuỷ triều rút để lại một lượng rác ngổn ngang trên bờ sông . Ven bờ sông Hiếu, đoạn qua xã Gio Việt ngập tràn rác thải. Theo lời những người dân địa phương thì từ khi được Ban quản lý Dự án Chia sẻ huyện Gio Linh đầu tư 100 triệu đồng để xây dựng bãi rác, nhân dân địa phương đã tự đóng góp thêm trên 6 triệu đồng nữa để hoàn thành công trình bãi xử lý rác và đường ra bãi xử lý rác. Bãi xử lý rác này được xây dựng trên địa bàn thôn Xuân Tiến, xã Gio Việt và các thôn ở đây đều có đội thu gom rác. Những đội thu gom rác này do 4 thành viên của Chi hội phụ nữ các thôn đảm nhận, thường tiến hành thu gom rác 1 lần/tuần với lệ phí 8.000 đến 10.000 đồng/nhà/ tháng. Có chỗ xử lý rác và đội thu gom rác, rác thải được đổ đúng nơi quy định nên trong xóm, ngoài thôn đều trở nên sạch sẽ. Tuy nhiên, do bãi xử lý rác xây dựng chỉ cách khu dân cư và trường Tiểu học Gio Việt khoảng 150 m nên khi các đội thu gom rác tiến hành đốt rác thì khói bụi và mùi hôi đã ảnh hưởng đến sức khoẻ của người dân và các em học sinh ở đây. Anh Nguyễn Đặng ở thôn Xuân Tiến, nhà ở gần bãi rác cho biết: “Trước đây, mỗi lần đốt rác ở bãi xử lý rác là cả nhà tôi phải đi nơi khác, khói bụi và mùi hôi nồng nặc không sao thở nổi. Đến mùa hè là ruồi muỗi bay đầy nhà. Chúng tôi không hiểu sao các cơ quan chức năng lại quy hoạch bãi rác gần khu dân cư và trường học đến vậy?”. Được 3 năm thì bãi xử lý rác thải này bị hư hỏng nặng do mưa lũ tàn phá làm sập tường rào, rác ở bãi tràn vào nhà dân và nghĩa địa gần đấy khiến một số hộ dân ở gần bãi rác bức xúc và cản trở không cho xe rác của 3 thôn Lâm Xuân, Xuân Ngọc và Xuân Lộc đi qua đây. Chính vì vậy, hơn một năm nay rác không đưa được vào bãi mà được đưa xuống sông. 4 giờ chiều, chúng tôi có mặt ở bờ sông Hiếu trên địa phận thôn Xuân Lộc, xã Gio Việt. Dù trời còn khá sớm nhưng trong mùi ẩm ướt của bờ sông lâu nay đã trở thành bãi rác, ruồi muỗi bắt đầu hoạt động. Bà Ngô Thị Hương, nhà sát ngay bờ sông cho biết: “Hơn một năm nay, ngày nào gia đình tôi cũng phải hít mùi thối này có khi đến nhức mũi, đau đầu. Trời nắng thì vài ba ngày cào lại đốt thì đỡ chứ suốt cả mùa mưa vừa rồi rác ứ đọng lại thành cả đống cao. Mấy hôm nay thời tiết chuyển mùa, chưa tối là gia đình tôi phải chui vào màn ngồi rồi vì muỗi quá nhiều.” Rác ở bờ sông nhiều không chỉ do người dân ở đây mang ra đổ mà còn vì hàng ngày khúc sông này phải hứng một lượng rác thải khá lớn ở chợ Hôm (Gio Việt) nằm trên địa bàn thôn Lâm Xuân. Chợ Hôm là chợ trung tâm của xã Gio Việt nhưng hàng ngày những người dọn vệ sinh ở đây vẫn quét thẳng rác xuống sông. Qua tìm hiểu chúng tôi được biết, mặc dù khi hợp đồng đấu thầu chợ với UBND xã Gio Việt có điều khoản bắt buộc Ban quản lý chợ Hôm phải có đội thu gom rác, qua quá trình hoạt động Ban quản lý chợ này đã cố tình không thực hiện nhưng chính quyền địa phương đã không có biện pháp nhắc nhở nên rác thải ở chợ đã được quét xuống sông như vậy. Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Duy Hải, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Gio Việt cho biết: “Thời gian qua, Đảng ủy xã Gio Việt đã nhận được rất nhiều thắc mắc, kiến nghị của nhân dân về tình hình rác thải gây ô nhiễm môi trường. Chúng tôi đã tiến hành nhiều chiến dịch thu gom rác thải nhưng chủ yếu là phong trào của các đoàn thể nên chỉ như “muối bỏ bể”. Quả thực vấn đề môi trường ở Gio Việt đang rất nhức nhối nhưng chúng tôi lực bất tòng tâm, không đủ kinh phí để xây dựng bãi xử lý rác mới và đặc biệt là đường ra bãi xử lý rác vì đặc thù ở Gio Việt là đất cát.” Một bãi rác mới được xây dựng chỉ được 3 năm đã xuống cấp, lại được quy hoạch xây dựng gần khu dân cư và trường học? Nếu ngay từ đầu chính quyền xã Gio Việt có trách nhiệm với nhân dân thì đã không gây lãng phí tiền bạc và bức xúc trong dân chúng như vậy? Dẫn đến vấn nạn rác thải tràn lan trên bờ sông Hiếu hôm nay, trách nhiệm không nhỏ thuộc về chính quyền địa phương. Bài, ảnh: LÂM THANH Nguồn: baoquangtri.vn
